Epigallocatechinegallaat, of kortweg EGCG, is een krachtige antioxidant die van nature voorkomt in thee, met name in groene en witte thee. Deze bioactieve stof behoort tot de groep van catechinen, een soort polyfenolen die bekendstaan om hun gezondheidsvoordelen. EGCG is bijzonder omdat het zowel in de wetenschappelijke gemeenschap als in de populaire cultuur vaak wordt genoemd als een wondermiddel voor gezondheid en welzijn.
EGCG speelt een belangrijke rol in het neutraliseren van vrije radicalen, moleculen die schade aan cellen en weefsels kunnen veroorzaken. Dit proces, oxidatieve stress genaamd, wordt geassocieerd met veroudering en een breed scala aan ziekten, zoals hart- en vaatziekten en kanker. EGCG biedt niet alleen bescherming tegen deze schade, maar bevordert ook het immuunsysteem en ondersteunt gezonde celgroei. Dit maakt het een fascinerend onderwerp binnen de voedingswetenschap en een geliefd ingrediënt in diverse gezondheidsproducten.
In welke theesoorten zit EGCG?
Hoewel EGCG in alle theeën aanwezig is die gemaakt zijn van de Camellia sinensis-plant, varieert de concentratie sterk afhankelijk van het type thee en de manier waarop het wordt verwerkt. Groene thee staat bekend als de meest geconcentreerde bron van EGCG, omdat de bladeren minimaal worden geoxideerd tijdens de productie. Hier zijn enkele voorbeelden van theeën en hun EGCG-gehalte:
Groene thee
Groene thee bevat de hoogste hoeveelheid EGCG van alle theesoorten. Dit komt doordat de bladeren direct na het plukken worden gestoomd of gebakken, waardoor oxidatie wordt voorkomen en de catechinen behouden blijven. Matcha, een poedervorm van groene thee, bevat zelfs nog meer EGCG omdat je het hele blad consumeert in plaats van alleen de infusie.
Witte thee
Witte thee wordt minimaal verwerkt en bevat ook een aanzienlijke hoeveelheid EGCG. Hoewel de concentratie vaak lager is dan bij groene thee, wordt witte thee geroemd om zijn milde smaak en zachte antioxidante werking.
Zwarte en oolongthee
Bij de productie van zwarte en oolongthee wordt oxidatie wel toegestaan, waardoor een deel van de catechinen, waaronder EGCG, wordt omgezet in andere verbindingen zoals theaflavinen en thearubiginen. Hoewel deze theesoorten minder EGCG bevatten, hebben ze nog steeds gezondheidsvoordelen.
Post-gefermenteerde thee
Theeën zoals Pu-erh ondergaan een fermentatieproces dat de catechinen verder verandert. Dit resulteert in een laag EGCG-gehalte, maar verhoogt andere verbindingen die gunstig kunnen zijn voor de gezondheid.
Gezondheidsvoordelen van EGCG
EGCG wordt vaak geprezen om zijn talrijke gezondheidsvoordelen, die zowel preventief als therapeutisch kunnen werken. Hier zijn enkele van de belangrijkste manieren waarop EGCG bijdraagt aan een betere gezondheid:
Ondersteuning van het immuunsysteem
EGCG heeft een bewezen antivirale en antibacteriële werking. Het kan de groei van schadelijke bacteriën remmen en tegelijkertijd de groei van nuttige darmbacteriën bevorderen. Dit helpt niet alleen om infecties te bestrijden, maar draagt ook bij aan een gezond immuunsysteem.
Hulp bij gewichtsbeheersing
Verschillende studies hebben aangetoond dat EGCG kan helpen bij het verhogen van de stofwisseling en het stimuleren van vetverbranding. Dit effect wordt vaak gekoppeld aan groene thee-extracten, die populair zijn in afslankproducten. Het drinken van thee met een hoog EGCG-gehalte kan een natuurlijke en gezonde manier zijn om gewicht te beheersen.
Bescherming tegen hart- en vaatziekten
EGCG helpt bij het verlagen van het LDL-cholesterolgehalte (het “slechte” cholesterol) en het verbeteren van de bloedvatfunctie. Dit vermindert het risico op atherosclerose en andere hart- en vaatziekten. Bovendien kan EGCG helpen bij het reguleren van de bloeddruk.
Kankerpreventie
Hoewel onderzoek nog gaande is, suggereren studies dat EGCG kan bijdragen aan de preventie van verschillende soorten kanker, waaronder borst-, prostaat- en huidkanker. Het werkt door de groei van kankercellen te remmen en apoptose (geprogrammeerde celdood) te bevorderen.
Verbetering van de hersenfunctie
EGCG heeft neuroprotectieve eigenschappen die kunnen helpen bij het voorkomen van cognitieve achteruitgang. Het drinken van thee met een hoog EGCG-gehalte wordt in verband gebracht met een lager risico op neurodegeneratieve aandoeningen zoals de ziekte van Alzheimer en Parkinson.
Hoe kun je EGCG het beste consumeren?
Het optimaal benutten van de voordelen van EGCG vereist enkele aandachtspunten. Hier zijn enkele tips om het meeste uit je thee te halen:
Kies voor hoogwaardige thee
Thee van hoge kwaliteit bevat over het algemeen meer EGCG. Losse thee heeft meestal een hogere concentratie dan theezakjes, en biologische thee kan vrij zijn van pesticiden die de opname van catechinen kunnen belemmeren.
Let op de bereidingstemperatuur
De temperatuur van het water speelt een cruciale rol bij het behouden van EGCG. Voor groene en witte thee wordt aangeraden om water te gebruiken dat tussen de 70°C en 80°C ligt. Te heet water kan de delicate catechinen afbreken.
Drink regelmatig
Het is belangrijk om consistent thee te drinken om de gezondheidsvoordelen van EGCG te ervaren. Drie tot vijf koppen groene thee per dag wordt vaak als ideaal beschouwd. Matcha biedt een extra krachtige dosis EGCG en kan een goede keuze zijn voor wie maximale voordelen wil.
Vermijd toevoegingen
Melk en suiker kunnen de opname van catechinen verminderen. Als je de volle gezondheidsvoordelen wilt, drink je thee het beste puur of met een scheutje citroen, wat de bio beschikbaarheid van EGCG zelfs kan verhogen.
